Boşanma süreci, yalnızca duygusal değil, aynı zamanda hukuki açıdan da ayrıntılı olarak alınması gereken bir süreçtir. Bu süreçte çok merak edilenin biri de evlilik içinde edinilen malların nasıl paylaşılacağıdır. Türk Medeni Kanunu'na göre, 1 Ocak 2002 daha sonra kazanılan mallar 'edinilmiş mal' mevzuatı tabidir ve bu malların paylaşımı yasal ilkelere göre belirlenir.
Bu yazıda, edinilmiş malların kapsamı, paylaşım süreçleri süreçleri ve hukuki açıdan dikkate alınması gereken önemli noktalar ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır. Amacımız, dava süreci hakkında bilgi sunarak haklarınızı en iyi şekilde koruyabilmeniz için rehberlik etmektir.
Edinilmiş Mal Nedir?
Evlilik içerisinde tarafların ortak yaşantısı sonucunda elde ettikleri mal varlıklarını ifade eder. Bu mallar genellikle şunları kapsar:
Evlilik süresince kazanılan gelirler.
Evlilik süresince satın alınan taşınır ve taşınmaz mallar (ev, araba, işyeri vb.)
Sosyal güvenlik veya emeklilik ödemeleri.
İşletmelerden elde edilen gelirler.
Ancak bu malların edinilmiş mal olarak kabul edilebilmesi için, evlilik birliği devam ederken elde edilmiş olmaları gerekmektedir.
Kişisel Mal Nedir?
Kişisel mallar, edinilmiş malların dışında kalan ve taraflardan birine ait olan mallardır. Bunlar şunları içerir:
Evlilik öncesi sahip olunan mallar.
Miras yoluyla elde edilen mallar.
Karşılıksız kazandırmalar (bağışlar).
Manevi tazminat alacaklar.
Bana Konuyla İlgili Aşağıdaki Linkten Sorularınızı İletebilirsiniz
Türk Medeni Kanunu’na Göre Boşanmada Mal Paylaşımı ve Eşya Düzenlemeleri
Boşanma davaları sırasında mal paylaşımı, ev eşyalarının durumu ve tarafların hakları oldukça karmaşık bir süreçtir. Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sürecinde dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar şunlardır:
Çekişmeli Boşanmada Ev Eşyalarının Paylaşımı
Çekişmeli boşanmalarda, ev eşyalarının kime ait olduğu sıkça tartışma konusu olur. Türk Medeni Kanunu’na göre:
- Evlilik birliği içinde ortak kullanılan eşyalar* (beyaz eşya, mobilya gibi), genellikle taraflar arasında paylaşılır.
- Eşyaların mülkiyetinin kime ait olduğuna dair fatura veya delil sunulması gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Sonrası Tapu Devri Nasıl Yapılır?
Anlaşmalı boşanmalarda mal paylaşımı, taraflar arasında önceden belirlenen protokole göre yapılır. Tapu devri için:
- Boşanma protokolünde tapu devri açıkça belirtilmelidir.
- Protokol onaylandıktan sonra, taraflar tapu müdürlüğüne başvurarak işlemi tamamlayabilir.
Not:* Tapu devri sırasında harç ve vergiler alıcı tarafından ödenir.
Boşanmada Mal Paylaşımı Süreci
Boşanma davası sonuçlanıp mahkeme kararı kesinleştikten sonra, taraflar edinilmiş malların paylaşımı için ayrı bir dava sürecine girebilirler. Mahkeme, tarafların beyanlarını, delillerini ve hukuki argümanlarını değerlendirerek adil bir paylaşım kararı vermeye çalışır. Edinilmiş malların kimin üzerine kayıtlı olduğu esas alınarak, bu malların dava tarihindeki değerine göre paylaşım yapılır.
Edinilmiş Malların Kimin Üzerinde Kayıtlıysa O Sahip Olur
Dava sonucunda mahkeme, edinilmiş malların kayıtlı olduğu kişinin bu malları sahip olmaya devam etmesine karar verebilir. Ancak, dava tarihi itibariyle hesaplanan değerin yarısı, diğer tarafa tazminat olarak ödenir. Bu şekilde, edinilmiş malların değeri adil bir şekilde paylaşılmış olur.
Örneğin; taraflar evlilik devam ederken 1.1.2022 yılında 500.000. TL. değerinde bir gayrı menkul satın almışlar boşanma davasını da 1.1.2023 yılında açmış olsunlar boşanma davasının açıldığı tarihte evin değeri 600.000.- TL.sı ise davacı evin değerinin yarısı olan 300.000.- TL. sını tazminat olarak almaya hak kazanır.
Boşanmada Mal Paylaşımı Davası Açma Süresi (Zamanaşımı)
Boşanmada mal paylaşımı davası, boşanma kararının kesinleşme tarihinden başlayarak 10 yıl içinde Mal paylaşımı davası açılmalıdır.
(Yargıtay HGK - 2013/520 k). Kanunla belirlenen 10 yıllık süre geçtiyse, mal paylaşımı talep etmek mümkün değildir.
Boşanma davası henüz sonuçlanmamış olsa da mal paylaşımı için ayrı bir dava açılabilir. Bu durumda, mal paylaşımı davası, boşanma davasının kesinleşmesini bekler; böylece zaman aşımı sorunu ortadan kalkar.
Yurtdışındaki boşanmalarda ise, mal paylaşımı davasının süresi, boşanma kararının ilgili ülke yasalarına göre kesinleştiği tarihten itibaren başlar.
Miras Boşanmada Mal Paylaşımına Dahil Midir ?
Boşanma süreçlerinde miras kalan mallar mal paylaşımına dahil edilmez. 2002 tarihinden sonra miras yoluyla edinilen mallar, kişisel mülkiyet olarak kabul edilir ve eşler arasında paylaşımda talep edilemez. Örneğin, 2002 sonrasında miras kalan bir ev, mirasçının kişisel malıdır ve boşanma sürecinde paylaşılmaz.
Ancak, kişisel mallardan elde edilen gelirler edinilmiş mal sayılır ve paylaşımda dikkate alınabilir. Örneğin, miras kalan bir mülkün kiraya verilmesiyle elde edilen kira geliri, edinilmiş mal olarak değerlendirilir. Bu durumda, diğer eş, kira gelirinin yarısı üzerinde hak talep edebilir.
Anlaşmalı Boşanma Davalarında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Anlaşmalı boşanma davalarında mal paylaşımı, taraflar kendi arasında anlaşarak paylaşımı istedikleri gibi yapabilirler. Eşlerden biri yine kendi aralarındaki anlaşmaya dayanarak tüm haklarından feragat de edebilir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde açıkca paylaşım veya feragat ibare ile belirtilmelidir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımına ait ibare yoksa boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren başlayarak 10 yıl zamanaşımı süreci içinde boşanmada mal paylaşımı davası açabilmektedir.
Boşanmada Ağır Kusurlu Eşin Mal Paylaşımı
Türk Medeni Kanunu'na göre ağır kusurlu eş, mal paylaşımında diğer eşin haklarını kısıtlamaz. Kanuna göre, edinilmiş malların yarısı paylaşılır. Ancak, tazminat ve nafaka taleplerinde kusur durumu etkili olabilir.
Zina veya Hayata Kast Durumunda Mal Rejiminin Tasfiyesi
Boşanma davalarında eşlerin kusur durumları, mahkemenin vereceği kararlarda önemli bir rol oynar. Türk Medeni Kanunu (TMK) madde 236, zina veya hayata kast gibi ağır kusurlu davranışların mal paylaşımı üzerindeki etkisini düzenlemektedir.
"TMK 236. Maddesi uyarınca "zina veya hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına, veya kaldırılmasına karar verebilir."
Bu tür davranışlarda bulunan eşin, mal rejiminden doğan haklarının azaltılabileceği veya tamamen kaldırılabileceği kanunda açıkça belirtilmiştir.
Zina:
Türk Medeni Kanunu'na göre zina, eşlerden birinin evlilik birliğine sadakat yükümlülüğünü ihlal ederek başka biriyle cinsel ilişkiye girmesidir. Zina, evlilik birliğine ve taraflar arasındaki güvene büyük zarar verdiğinden, boşanma davalarında ağır kusur olarak değerlendirilir.
Hayata Kast:
Eşlerden birinin diğer eşin hayatına kastedecek eylemlerde bulunması durumudur. Bu tür davranışlar fiziksel veya psikolojik şiddet, tehdit ya da planlanmış saldırılar şeklinde ortaya çıkabilir ve evlilik birliğinin devamını olanaksız hale getirir.
Bu iki durum, boşanma sebebi olarak kabul edilir ve aynı zamanda mal paylaşımı sırasında mahkemenin kusurlu eşe dair kararında da belirleyici olur.
Zina veya hayata kast nedeniyle boşanma durumunda, TMK 236. madde uyarınca kusurlu eşin mal paylaşım hakkı sınırlandırılabilir veya tamamen kaldırılabilir. Mahkeme, bu tür olaylarda hakkaniyet ilkesini dikkate alarak mağdur olan eşin hak kaybını en aza indirmeyi hedefler. Boşanma davasında zina veya hayata kastın varlığı, kusurlu eşin artık değerdeki payının azaltılmasına veya kaldırılmasına sebep olabilir; ancak bunun için somut delillerin mahkemeye sunulması zorunludur.
Bu konuda uzman bir avukatın yönlendirmesi, gerekli delillerin toplanması ve sunulması açısından tarafların hak kaybı yaşamamaları adına önemlidir.
Boşanmada Hangi Mallar Paylaşılmaz?
Türk Medeni Kanunu’nun 220. maddesine göre, şu mallar paylaşım dışıdır:
- Evlilik öncesinde sahip olunan mallar.
- Miras veya bağış yoluyla elde edilen mallar.
- Kişisel kullanım eşyaları (örneğin, kıyafet, özel takılar)..
Boşanmada Hangi Mallar Paylaşılmaz ayrıntılı bilgi için tıklayın.
Evlilik Öncesi Malların Paylaşımı
Evlilik öncesi alınan mallar kişisel mal olarak kabul edilir. Ancak, bu malların gelirleri (örneğin, kira geliri) boşanma sonrası paylaşılabilir.
Boşanmada Hacizli Mal Paylaşımı
Haciz altındaki mallar, yasal olarak paylaşılabilir durumdaysa mal rejimi hükümlerine göre paylaşılır. Ancak haciz borcu ortak mallardan karşılanabilir.
Boşanmada Kadının Mal Hakları
Türk Medeni Kanunu, kadın ve erkek arasında eşitlik ilkesini benimser. Kadının mal hakları:
- Edinilmiş mallar üzerindeki payı.
- Düğün takıları (kişisel mal sayılır).
Kadın ayrıca, nafaka ve tazminat talebinde bulunabilir.
Boşanmada Araba Paylaşımı
Araba, kime ait olduğuna bağlı olarak paylaşılır:
- Evlilik sırasında alınmışsa:Ortak mal sayılır ve paylaşılır.
- Evlilik öncesi alınmışsa: Kişisel mal olarak kabul edilir.
Boşanmada Altınlar Kime Verilir?
Düğün sırasında takılan altınlar:
- Kadına takılan altınlar,( bilezik, kolye vb.), kişisel mal olarak kabul edilir ve genellikle kadına ait sayılır.
Bu durum, Yargıtay'ın içtihatlarına dayanır ve altınlar kadının ekonomik güvence aracı olarak kullanılabilir.
- Erkeğe takılan altınlar, (saat, zincir vb.) kişisel olarak mal olarak kullanılır ve erkeğe ait sayılır.
Boşanmada Takıların İspatı Nasıl Yapılır?
Takıların ispatı, tanık beyanları, düğün fotoğrafları ve video kayıtları ile yapılabilir. Kanıtlanamayan takılar için hak iddia etmek zordur.
Boşanmada Aile Konutunun Paylaşımı
Aile konutu, evlilik sırasında edinilmişse ortak mal kabul edilir. Aile konutunun paylaşımı:
- Bir tarafın çocukların velayetini alması durumunda diğer tarafa devri.
- Satışı ve gelirinin paylaşılması yoluyla yapılabilir.
Boşanmada Kredili Ev Paylaşımı
Krediyle alınan bir ev, boşanma sırasında şu şekilde değerlendirilir:
- Ödenmiş kısım, ortak mal olarak paylaşılır.
- Kalan borç, kimin ödediğine göre belirlenir.
Boşanmada Ziynet Eşyalarının Durumu
Ziynet eşyaları (altınlar, bilezikler):
- Kadına ait kabul edilir ve iadesi gerekir.
- Erkek tarafı ziynet eşyalarını kullandığını ispat ederse, bu durum değişebilir.
Altın ve Ziynet Eşyalarının Boşanmada İadesi hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayın.
Boşanmada Mal Paylaşımı Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Boşanmada Mal Paylaşımı Davası Görevli Mahkeme: Boşanma halinde eşler arasında görülecek mal paylaşımı davasına bakmaya, 4787 sayılı kanun ile kurulan Aile Mahkemesi görevlidir.
Sonuç olarak, boşanmada edinilmiş malların paylaşımı davası, karmaşık ve duygusal bir süreçtir. Tarafların adil bir çözüm bulabilmeleri için hukuki destek almaları önemlidir. Her durumun kendine özgü olduğunu unutmamak ve uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almak, bu sürecin daha sağlıklı bir şekilde yönetilmesini sağlayabilir. Boşanma sürecinde edinilmiş malların paylaşımı, Türk Medeni Kanunu'nun belirlediği prensiplere uygun olarak, adil ve hukuki bir zeminde gerçekleşir.Sıkça Sorulan Sorular:
Edinilmiş mal ile kişisel mal arasındaki fark nedir?
Edinilmiş mallar, evlilik süresince kazanılan ve elde edilen malları ifade ederken, kişisel mallar evlilik öncesi sahip olunan, miras yoluyla elde edilen veya bağışlanan mallardır.
Boşanma sürecinde kredi borçları nasıl paylaşılır?
Evlilik süresince alınmış ve birlikte kullanılan krediler, edinilmiş malların paylaşımı sırasında dikkate alınır ve eşler arasında paylaştırılır. Ancak, taraflardan birinin kişisel harcamaları için aldığı krediler kişisel borç olarak kabul edilir.
Boşanma sırasında şirket hisseleri nasıl paylaşılır?
Evlilik süresince edinilmiş şirket hisseleri, edinilmiş mal olarak kabul edilir ve paylaşım sürecine dahil edilir. Hisselerin değeri, dava tarihindeki piyasa değeri üzerinden hesaplanır.
Eşlerden biri anlaşmalı boşanmada mal paylaşımından feragat edebilir mi?
Evet, taraflar anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımı konusunda istedikleri gibi anlaşabilirler ve eşlerden biri mal paylaşımından feragat edebilir.
Boşanma sürecinde çocukların malları nasıl paylaşılır?
Çocukların kendi adlarına kayıtlı malları, onların kişisel malı olarak kabul edilir ve boşanma mal paylaşımı sürecine dahil edilmez.
Avukatın Önemi:
Boşanma sürecinde ve özellikle edinilmiş malların paylaşımı konusunda bir avukatın rolü kritiktir. Avukatlar, tarafların haklarını koruyarak adil bir paylaşımın sağlanmasına yardımcı olurlar. Hukuki süreçlerin karmaşıklığı ve duygusal zorlukları göz önünde bulundurulduğunda, bir avukatın profesyonel rehberliği, sürecin daha hızlı, etkili ve doğru bir şekilde ilerlemesini sağlar. Ayrıca, avukatlar müvekkillerine en uygun stratejileri belirleyerek, dava sürecinde ortaya çıkabilecek olası anlaşmazlıkların önlenmesine katkıda bulunurlar. Bu nedenle, boşanma sürecinde ve mal paylaşımı davalarında uzman bir avukatla çalışmak, tarafların hem hukuki hem de duygusal olarak daha güvende hissetmelerini sağlar.
Hukuki Danışmanlık ve Destek:
Boşanma sürecinde edinilmiş malların paylaşımı gibi önemli konularda hukuki danışmanlık almak, haklarınızı en iyi şekilde korumanıza yardımcı olabilir. Profesyonel bir boşanma avukatı, süreci yönetirken sizin çıkarlarınızı gözetir ve adil bir sonuç elde etmeniz için mücadele eder. Size özel çözümler sunarak, sürecin her aşamasında yanınızda olur ve sorularınıza yanıt verir.
Hemen bizi arayın, sizin için en iyi çözümü bulalım ve haklarınızı en iyi şekilde koruyalım.
Bu konu da sizi ilgilendirebilir
Boşanmada Mal Paylaşımı ve Şirketin Tasfiyesi
Yazar: Boşanma Avukatı Semiha ASLAN
2 Çocuk Annesi, İstanbul Barosuna Kayıtlı, Avukatlık Mesleğine Aşık, Boşanma Alanında İhtisas Sahibi.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunuyum. Bağ-Kur avukatlığından emekliye ayrıldıktan sonra kendi Avukatlık ofisimde serbest avukatlık yaparak mesleğimi aşkla icra etmeye devam ediyorum. Herkesin çalışırken zevk aldığı bir iş yapması, en iyi verimi sağlamasına neden olur kanısındayım. Ayrıca İstanbul Barosu Başkanlığı CMK, Uygulama Merkezi ve Kadın Hakları Uygulama Merkezinde meslek içi eğitimlere katıldım. Özellikle boşanma, velayet ve edinilmiş mal paylaşımı davaları alanında ihtisas sahibiyim. Bana boşanma ile iligli danışmak için dilediğiniz zaman 0555 724 03 52 nolu hattımdan ulaşabilirsiniz.
Bu bilgiler size yardımcı oldu mu?
Daha fazla yardım almak için şimdi bize ulaşın!
☏ 0555 724 03 52 ☏ 0216 606 0352
Bana Konuyla İlgili Aşağıdaki Linkten Sorularınızı İletebilirsiniz
