Boşanmada nafaka hususu, boşanma sürecinde olan eşlerin boşanma ve boşanma sonrası süreçlerini etkileyeceğinden, boşanmada nafaka konusu önem arz etmektedir. Nafakaya ilişkin sorularınıza boşanma avukatı olarak 20 yıldan fazladır deneyimimde çok sık karşılaşmaktayım. Şimdi sizlere Nafaka türleri, Nasıl talep edilir?, Boşanmada nafaka nasıl belirlenir? ve Nafaka ödenmemesi halinde izlenilecek yollar başlık altında tüm sorularınıza cevap karşılığında bilgi paylaşacağım.
Nafaka, boşanma sürecinde ve sonrasında tarafların ve varsa çocukların, hakim tarafından belirlenen yükümlü olan tarafın diğer tarafa ödeyeceği tutar nafaka olarak nitelendirilmektedir.
Boşanmada nafaka çeşitlerini boşanma süreci ve boşanma sonrası süreçteki niteliklerine göre Tedbir nafakası, İştirak nafakası ve Yoksulluk nafakası olarak sınıflandırmak mümkündür.
Nafaka çeşitleri çocuklara veya taraflara yahut boşanma sürecine ilişkin olması durumuna göre farklılık göstermektedir. Boşanmada nafaka çeşitleri hakkında aşağıda detaylı bilgi vereceğim.
Boşanma Davasında Nafaka Türleri
Tedbir Nafakası Nedir?
Tedbir Nafakası, Medeni Kanunda taraflara tanınmış bir haktır. Boşanma davaları sürecinde eş ve çocuğun nafaka türlerinden yararlanamaması nafakaya muhtaç bu kişileri zor yaşam koşullarına sokabileceğinden dava kesinleşene kadar hakim, geçici önlem niteliğinde tedbir nafakasına hükmedilebilmektedir.
Medeni Kanun’un 169. Maddesi: Boşanma davası açılınca hakim, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri re'sen alır. Talep etmemeniz bile, mahkemece çocuklar lehine TEDBİR NAFAKASINA hükmedebilir.
Tedbir nafakası, boşanma davasının açıldığı tarihten itibaren başlar ve boşanma hükmünün kesinleşmesine kadar devam eder. Dava boşanma kararı ile tedbir nafakası iştirak nafakası ve ya yoksulluk nafakası olarak devam eder.
Tedbir nafakası ara kararı ile İcra Müdürlüğü’nde başlatılacak İlamsız İcra yolu ile tahsil edilecektir.
İştirak Nafakası Nedir?
Çocuklar için hükmedilen tedbir nafakası boşanma kararı kesinleştikten sonra İŞTİRAK NAFAKASINA dönüşür.
İştirak nafakası , velayet hakkında sahip olmayan anne ya da babanın çocuğun giderlerine katkı sağladığı nafaka türüdür. Çocuğun eğitim, bakım, barınma, sağlık, beslenme, ulaşım, harçlık gibi giderleri iştirak nafakası kapsamındadır.
Boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren başlar ve çocuk ergin kılınıncaya kadar devam eder. Bu nafaka türü talep üzerine hükmedilebilen nafaka türlerindendir.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Yoksulluk Nafakası 4721 Sayılı Medeni Kanunun 175. Maddesinde düzenlenmiştir.
Madde: 175
Boşanma sebebinden yoksulluğa düşcek olan taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla diğer taraftan malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.
Boşanma davanızı açarken kendiniz için yoksulluk nafakasına ve çocuklarınız için ise velayetin kendinize verilerek iştirak nafakasına hükmedilmesini talep edilebilirsiniz.
Boşanma davası kesinleşince, kusurlu olan eş boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olan kusursuz veya az kusurlu olan eşe YOKSULLUK NAFAKASI ödemesine karar verebilir.
Bu husustaki Yargıtay kararının Esas No:2012-386 Karar No:2013-306 Karar Tarihi: 06.03.2013 özetine bu linkten ulaşabilirsiniz : https://www.semihaaslan.av.tr/nafaka/yoksulluknafaka
Nafaka Nasıl Talep Edilir?
Boşanma hakkında belirttiğim üzere Anlaşmalı Boşanma ve Çekişmeli Boşanma olmak üzere 2 tür boşanma davası bulunmaktadır. Boşanma davalarında Nafaka belirlenirken dava türüne göre nafaka belirleme koşulları ve etkenler değişiklik gösterecektir.
Nafakaya ilişkin düzenlemeler TMK kapsamındadır. TMK uyarınca nafaka davası açabilmek için birtakım şartların gerçekleşmesi gereklidir. Bu şartların gerçekleşmesi halinde boşanma davası sırasında ya da sonrasında nafaka davası ile nafaka talep edilmesi mümkündür.
Nafaka davası, nafaka şartlarının gerçekleşmesi ile talepte bulunacak kimse tarafından yetkili mahkemede açılacaktır.
Peki Boşanmada Nafaka Şartları Nelerdir?
Boşanmada nafaka şartları, genel olarak iki şekilde karşımıza çıkar. Talepte bulunan eş boşanma sebebiyle yoksulluğa düşecek olmalı ve nafaka talebinde bulunan eşin boşanmada ağır bir kusuru bulunmamalıdır. Bu noktada dikkat etmek gerekir ki nafaka talebinde bulunulan eşin kusurlu olup olmaması önem teşkil etmemektedir.
Anlaşmalı Boşanma davasında nafaka, anlaşmalı boşanma protokolünde belirlenir. Nafaka miktarı da bu suretle taraflarca serbestçe belirlenecektir.
Boşanmada Nafaka Neye Göre Belirlenir ?
Tarafların SED (Sosyal ekonomik Durum) raporları dosyaya geldikten ve ayrıca tarafların gelir beyanları da dikkate alındıktan sonra oluşacak duruma göre belirlenir diyebiliriz.
Nafaka Ödenmezse Ne Olur?
Mahkeme kararına ve hakkında yapılan icra takibine rağmen nafaka borcunun ödenmemesi durumunda İcra ve İflas Kanunu uyarınca nafaka borçlusu hakkında 3 aya kadar tazyik hapsine hükmedilebilir. Bu ceza ayrıca para cezasına çevrilemediği gibi ertelenmesi de söz konusu değildir.
Nafaka Ödenmemesi Halinde Şikayet Koşulları Nelerdir?
a- Nafaka hakkında verilmiş bir karar olmalıdır.
b- Aylık nafaka tahsiline ilişkin İcra Takibi başlatılmalı ve takip Kesinleşmiş olmalıdır.
c- İcra Emrinin Tebliği tarihinden itibaren şikayet tarihine kadar en az 1 ay süre işlemiş olmalıdır.
d- Ödenmeyen aylık nafakaya ilişkin şikayet, bahsi geçen aya ilişkin nafakasın ödeme gününden itibaren en çok 3 ay içinde yapılmalıdır.
Yazar: Boşanma Avukatı Semiha ASLAN
2 Çocuk Annesi, İstanbul Barosuna Kayıtlı, Avukatlık Mesleğine Aşık, Boşanma Alanında İhtisas Sahibi.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunuyum. Bağ-Kur avukatlığından emekliye ayrıldıktan sonra kendi Avukatlık ofisimde serbest avukatlık yaparak mesleğimi aşkla icra etmeye devam ediyorum. Herkesin çalışırken zevk aldığı bir iş yapması, en iyi verimi sağlamasına neden olur kanısındayım. Ayrıca İstanbul Barosu Başkanlığı CMK, Uygulama Merkezi ve Kadın Hakları Uygulama Merkezinde meslek içi eğitimlere katıldım. Özellikle boşanma, velayet ve edinilmiş mal paylaşımı davaları alanında ihtisas sahibiyim. Bana boşanma ile iligli danışmak için dilediğiniz zaman 0555 724 03 52 nolu hattımdan ulaşabilirsiniz.